برچسب: کتاب

امروز یکی از دوستام پرسید که واقعن به تعداد آپدیت‌هایی که توی گودریدز می‌ذارم کتاب می‌خونم؟ جوابم اینه که آره. و سوال دوستم بهانه‌ی خوبیه که بگم چرا و چجوری کتاب می‌خونم.

من در شرایط فعلیم یک‌سری سوال و یک‌سری دغدغه دارم و یک‌سری مبحث برام جذابه. بر اساس اینا کتابی که می‌خوام بخونم رو انتخاب می‌کنم و شروع می‌کنم به خوندنش. وسواس زیادی روی فهمیدن همه‌ی حرف‌هایی که زده به خرج نمی‌دم و بیشتر تلاش می‌کنم جواب سوالام رو از توش پیدا کنم و اگه نکته‌ی جالبی توش دیدم هم هایلایتش می‌کنم. برای همین هم هست که معمولن کتاب‌ها رو سریع می‌خونم و می‌رم سراغ کتاب بعدی و بر اساس چیزهایی که از کتاب یادم بمونه ممکنه بعدن دوباره سراغ‌شون برم.

در مورد رمان‌ها هم مساله تقریبن مشابهه. رمان‌ها معمولن هم در غالب داستان یک‌سری حرف برای گفتن دارن و بخشی از جذابیت‌شون برای من حرف‌هاییه که می‌خوان بزنن (مثل ابله که قبلن در موردش نوشتم). بخش دیگه‌ش هم شکلیه که داستان توش جلو می‌ره و این هم می‌تونه جذاب باشه برام. ولی مدتیه که با کتابی که به شکل به‌یادموندنی از داستانش لذت ببرم روبرو نشدم. فکر می‌کنم آخرین کتابی که خوندم (و داستانش جالب بود ولی حرفی برای گفتن نداشت) ما دروغگو بودیم بود که تقریبن پارسال خوندمش.

برای دومین بار ابله داستایوفسکی رو خوندم. این بار با ترجمه‌ای بسیار بهتر از دفعه‌ی اول که ترجمه‌ی مشفق همدانی بود. توی کتاب‌خونه‌ی مامان پیداش کردم و ترجمه‌ای اون‌قدر بسیار نچسب داشت که خیلی طول کشید تا بتونم تا آخر کتاب برم.

این دفعه ترجمه‌ی سروش حبیبی رو خوندم و ترجمه‌ی خیلی روانی داشت که باعث می‌شد آدم بیشتر بتونه با جزئیات داستان درگیر بشه (در مقایسه با وقتی که نچسبی ترجمه آدم رو اذیت می‌کنه یا حادتر از اون برای آدمی مثل من که اشتباهات املایی، نگارشی و ترجمه‌ای گاهی توجهم رو به خودشون جلب می‌کنن و آزاردهنده می‌شن). و به نظرم اگه فقط ترجمه‌ی مشفق همدانی در دسترسه نخوندن کتاب خیلی بهتر از خوندنشه.

توی توضیحاتی که مترجم در انتهای کتاب از کانستاتین ماچولسکی نقل کرده ابله رو یکی دیگه از تلاش‌های داستایوفسکی برای متوجه کردن آدم‌ها از پلید شدن دنیا به واسطه‌ی از دست دادن ایمان معرفی کرده (این برداشت من از نقده و خلاصه‌ی ۳۰ صفحه‌ایه که توی کتاب اومده بود. منطقن نقص‌هایی داره) و توصیفاتش توی نقد با روندی که از داستان خوندم خوانایی داره.

با توجه به این‌که کتاب به اندازه‌ی کارهای موراکامی برام جذاب نبود و بعد از خوندن این نقدها، به ذهنم رسید که من توی داستان‌ها دنبال چیزهای دیگه‌ایم و دغدغه‌های دیگه‌ای رو دنبال می‌کنم و به خاطر همین نامنطبق بودن خواسته‌های من با روند و فلسفه‌ی داستانه که این رمان (و رمان‌های محاکمه و مسخ کافکا) برام اون‌قدر جذاب نبودن.

البته هنوز هم نمی‌دونم چرا از موراکامی خیلی خوشم میاد. شاید به خاطر لذت مازوخیستی باشه که دردها و رنج‌های موراکامی توصیف‌شون می‌کنه. شایدم فراتر از اون باشه و چیزهایی مشابه اون دردها رو رنج‌ها رو در واقعیت یا خیال تجربه کردم و برای همین دیدن واکنش‌های شخصیت‌های داستان در برابر اون‌ها برام لذت‌بخشه.

وقتایی که توی کتاب‌فروشی از قفسه‌ی کتاب‌های شعر (مثلن اخوان) عبور می‌کنم، توی ذهنم هست که مجموعه‌ی همه‌ی این‌ها رو توی گنجینه دارم و هر وقت بخوام می‌تونم توی گنجینه برم سراغ‌شون. مشکل اینه که هیچ‌وقت این کارو نمی‌کنم.

مطمئن نیستم دلیلش چیه، شاید به این مربوطه که با یه ضربه همه‌ش رو توی گوشی یا لپتاپم میارم و تبدیل می‌شه به یه آیکون توی اپ‌لیست طولانی (یا یه کاشی توی استارت منوم) که ایگنور کردنش راحت‌تر از کتاب‌های نخونده توی کتاب‌خونه‌ست که هر از چندگاهی به آدم چشمک می‌زنن.

ولی می‌دونم تنها دلیلش این نیست چون مدت‌ها تلاش کردم با لپتاپ و گوشیم کتاب بخونم و جز در مواقع معدودی شکست خوردم. مثلن از همون موقعی که نوشته‌ی جادی در مورد کتاب «رویای برنامه‌نویسی» رو خوندم توی ذهنم بود که یه زمانی این کتاب رو شروع کنم و حتی چندباری دانلود و شروعش کردم ولی هیچ‌وقت پیشرفت نکردم.

برای همین همیشه تبلت‌ها برام جذاب بودن چون تبلت وسیله‌ایه که آدم خیلی راحت‌تر می‌تونه باهاش کتاب بخونه و می‌شه همه جا با خودش ببردش (مثلن یبار توی پایتخت با مهدی یه تبلت Dell ارزون قیمت ۸ اینچی دیدیم و تنها با همین فکر که چقدر به درد کتاب خوندن می‌خوره به فکر خریدنش بودم. با این حال این فکر یهویی خیلی زود هم ناپدید شد)

و یکی از دلایل جذابیت سرفیس برای من همین مساله بود و با این‌که توی خانواده قبل از اون یه آپید داشتیم که کتاب‌خونی توش رو امتحان کرده بودم و چندان موفقیت‌آمیز نبود، این مساله رو به اشتراکی بود آیپد ربط داده بودم و نه به این‌که همون‌طور که ویندوز و لپتاپ برای من محیط مناسبی برای کتاب‌خونی نبود، آیپد (یا تبلیت‌های اندرویدی یا ویندوزی) به خاطر محیط شلوغ و امکانات زیادی که در اختیار آدم قرار می‌دن (کافیه دکمه‌ی وسط رو بزنی و وارد یه بازی یا مرورگر بشی) محیط مناسبی نیستن.

با کتاب‌خوان‌ها از دوران دبیرستان آشنایی کوچیکی داشتم. یه متن توی یکی از کتاب‌های آموزشی کانون زبان، کتاب‌خوانی که محمد داشت، (و کتاب‌خوان دیگه‌ای که بعدش گرفت که LCD داشت و تکنولوژی E-Ink نداشت) و کتاب‌خوان فرید ولی هیچ‌وقت به عنوان یه گزینه‌ی خوب در نظر نگرفته بودم‌شون تا این‌که پارسال نوشته‌ی جادی راجع به کیندل‌ش رو خوندم و واقعن جذبش شدم. و این‌جوری شد که تقریبن هفت ماه بعدش کیندل پیپروایت سفید رنگمو خریدم 🙂 و تا الان ازش خیلی راضی بودم.

نکته‌ای که باید بهش توجه کرد اینه که من از قبلش کتاب‌های کاغذی رو می‌خوندم و کیندل باعث نشد کتاب‌خون بشم، بلکه کمکم کرد بتونم حوزه‌ی خیلی وسیع‌تری از کتاب‌ها رو بخونم و ازشون لذت ببرم و به خاطر این مساله خیلی خوشحالم.

در مورد کتاب‌های شعر هم داستان مشابه همینه. فکر کنم دو سالی می‌شه مهدی گنجینه رو نوشته و روی کامپیوترم نصبش دارم (البته نه همیشه. مثلن الان هنوز نصبش نکردم بعد از چند وقت پیش که ویندوزم رو عوض کردم ??) ولی جز «اهل کاشانم» سهراب و شاید یکی دو تا شعر دیگه سراغ چیزهای دیگه‌ای نرفتم.

برای همین توی نمایشگاه کتاب امسال احتمالن کتاب‌های شعر (شاید اخوان و سهراب و فروغ و شاهنامه به همراه جلد اول نامه‌ی باستان) سهم بیشتری توی خریدم داشته باشن و بقیه‌ش رو هم یک‌سری رمان کلاسیک مثل ابله داستایوفسکی (که ترجمه‌ی قدیمی‌ای از اون رو خوندم و برام لذت‌بخش نبود و به پیشنهاد دوست کتاب‌خونم می‌خوام ترجمه‌ی به‌روزتری ازش رو بخونم) یا جنایات و مکافات و یک‌سری رمان که اسم شناخته‌شده‌تری دارن باشه. و بخش دیگه‌ایش هم به کتاب‌هایی تعلق می‌گیره که در حین بازدید از غرفه‌ها توجهم رو به خودشون جلب می‌کنن..